Sáng 23/11, Ủy ban sông Mê Công Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc gia về xây dựng lộ trình chuyển giao các chức năng then chốt của Ủy hội sông Mê Công quốc tế (MRC). Thứ trưởng Bộ TN&MT, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam, Nguyễn Thái Lai chủ trì Hội thảo.

Hội thảo nhằm lấy ý kiến tham vấn các cơ quan thành viên chính, sớm hoàn thiện lộ trình chuyển giao các chức năng then chốt của Ủy hội về cho quốc gia, làm tiền đề để từng bước chuẩn bị tiếp nhận các chức năng này và sẵn sàng triển khai tại cơ quan tổ chức mình.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai khẳng định: Thành quả của hợp tác Mê Công có ý nghĩa hết sức tích cực và mang lại những lợi ích to lớn cho tất cả các quốc gia thành viên trong phát triển kinh tế xã hội và cộng đồng người dân sinh sống trong lưu vực, đặc biệt kể từ khi Hiệp định Mê Công 1995 được ký kết. Hợp tác Mê Công đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ to lớn về tài chính và kỹ thuật từ cộng đồng các đối tác phát triển.

“Tuy nhiên về lâu dài, để đảm bảo sự tồn tại bền vững của tổ chức hợp tác lưu vực sông quốc tế như MRC, tính tự chủ của tổ chức nhờ sự tham gia đóng góp từ các quốc gia thành viên cả về tài chính và kỹ thuật để duy trì các chức năng then chốt của Ủy hội là xu thế tất yếu”, Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai nói.

Tại Hội nghị cấp cao lần thứ nhất của Ủy hội sông Mê Công quốc tế vào tháng 4/2010 tại Hủa Hỉn, Thái Lan, lãnh đạo Chính phủ các quốc gia thành viên đã thỏa thuận một lộ trình đến năm 2030 Ủy hội sông Mê Công quốc tế sẽ hoàn toàn tự chủ về mặt tài chính. Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai nhấn mạnh: Đối với một tổ chức hợp tác vùng có các hoạt động bao trùm lên nhiều lĩnh vực hợp tác về tài nguyên nước và tài nguyên liên quan với ngân sách hoạt động từ 20 – 25 triệu đô la Mỹ thì đó là một nhiệm vụ đầy thách thức trong 2 thập kỷ tới.

Đến nay, các cam kết của Hội nghị Cấp cao lần thứ nhất đã được cụ thể hóa bằng lộ trình chuyển giao các chức năng then chốt của Ủy hội cho các quốc gia ven sông với 4 nhóm chính đó là: Về hành chính và quản lý của Ban Thư ký; Về quản lý lưu vực sông; Về tăng cường năng lực và phát triển công cụ và về dịch vụ tham vấn, tư vấn.

Tại Hội thảo, Ban Thư ký MRC đã trình bày thông tin tổng quát về chuyển giao các chức năng chủ chốt của MRC. Theo đó, các chức năng chủ chốt bao gồm: Thu thập, trao đổi số liệu và quan trắc; phân tích, mô hình hóa và đánh giá; hỗ trợ quy hoạch; dự báo, cảnh báo và ứng phó khẩn cấp; thực hiện các thủ tục của Ủy hội; khuyến khích đối thoại và điều phối; báo cáo và phổ biến thông tin.

Ban Thư ký MRC cũng đã giới thiệu về thể chế và tổ chức công tác xây dựng lộ trình chuyển giao cho quốc gia.

Các đại biểu tham dự Hội thảo đã tập trung thảo luận xung quanh việc có nên thành lập nhóm đặc trách liên cơ quan cũng như nhiệm vụ, thành phần nguyên tắc làm việc của nhóm. Vai trò và trách nhiệm giữa Thư ký Ủy ban sông Mê Công quốc gia và các cơ quan Bộ, ngành trong quá trình xây dựng Lộ trình; các thủ tục phê duyệt của quốc gia… Các đại biểu cho rằng, cần thiết phải rà soát lại lại vai trò của MRC, tăng cường năng lực cán bộ, đội ngũ chuyên môn, đào tạo nguồn nhân lực và vấn đề kinh phí…

Kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai nhất trí cho rằng, 4 quốc gia ven sông đóng góp tài chính cho MRC, Ban Thư ký một cách có hiệu quả và độc lập là điều cần thiết.

Các nước ven sông có trách nhiệm đảm nhận công việc phù hợp năng lực cần thực hiện một cách kiên quyết. Tuy nhiên, cách làm cần được bàn bạc chi tiết được cơ quan có thẩm quyền nhất trí phù hợp với năng lực quốc gia về tài chính và kỹ thuật.