Người dân xã Quy Mông (Lào Cai) chủ động nguồn thức ăn xanh cho đàn gia súc trong mùa đông. (Ảnh NGUYỄN SÂM)

Đầu mùa đông, một số xã thuộc tỉnh Lào Cai xảy ra rét đậm, rét hại, xuất hiện băng tuyết, sương muối.

Anh Giàng A Cớ, xã Chế Tạo (Lào Cai) chia sẻ: “Gia đình tôi đang chăn nuôi 8 con trâu, bò và hơn 20 con lợn. Theo dự báo, mùa đông năm nay có nguy cơ xảy ra rét đậm, rét hại kéo dài cho nên gia đình tôi đã sửa chữa chuồng trại nhằm giữ ấm cho đàn vật nuôi. Tôi dự trữ thức ăn thô và trồng cỏ bảo đảm đủ thức ăn xanh cho trâu, bò”.

Tương tự tại bản Công, xã Hạnh Phúc, nơi có 134 hộ dân chăn nuôi hơn 300 con trâu, bò, những năm trước, nhiều gia đình có thói quen thả rông gia súc cho nên khi xảy ra rét đậm, rét hại rất dễ bị bệnh hoặc chết.

Tuy nhiên, theo ông Giàng A Lư, Trưởng bản Công, mùa đông năm nay, sau khi được khuyến cáo, hướng dẫn cách phòng, chống của cơ quan chức năng, các hộ dân trong bản đã chủ động ứng phó từ rất sớm để hạn chế thiệt hại.

Người dân che chắn chuồng nuôi, dự trữ rơm, trồng cỏ bảo đảm nguồn thức ăn cho đàn gia súc khi nhiệt độ xuống thấp.

Là một trong những địa bàn thường xuyên bị ảnh hưởng bởi rét đậm, rét hại, xã Trạm Tấu (Lào Cai) đang tích cực vận động, hướng dẫn người dân cách phòng, chống cho đàn gia súc.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trạm Tấu Bùi Hồng Anh cho biết: “Toàn xã có 2.165 hộ với 11.493 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc H'Mông chiếm 95,1% và tỷ lệ hộ nghèo cao.

Đầu mùa, xã đã tăng cường thông tin, tuyên truyền, phổ biến các biện pháp kỹ thuật, kinh nghiệm phòng, chống đói, rét, dịch bệnh cho đàn gia súc đến người chăn nuôi; thường xuyên cập nhật diễn biến thời tiết, khí hậu, nhất là các đợt rét đậm, rét hại; hướng dẫn sửa chữa, che chắn chuồng trại, bảo đảm đủ nguồn rơm khô, trồng ngô sinh khối để ủ chua làm thức ăn cho gia súc; không chăn thả hoặc bắt trâu, bò lao động những ngày nhiệt độ thấp”.

Mặc dù vậy, ở nhiều nơi, người dân vẫn còn tập quán chăn thả rông, không làm chuồng trại kiên cố. Do đó, khi xảy ra rét đậm, rét hại, thiệt hại vẫn còn lớn.

Mặt khác, nguồn thức ăn dự trữ cho gia súc mùa đông còn thiếu và chưa đa dạng; phần lớn hộ chăn nuôi ở vùng cao chỉ dự trữ rơm khô, chưa có biện pháp ủ chua thân cây ngô, cây họ đậu, cỏ voi.

Một số hộ nghèo, cận nghèo thiếu vốn và lao động cho nên không thể chuẩn bị nguồn thức ăn và vật tư dự phòng trước mùa rét.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai Nguyễn Thái Bình cho biết, hiện nay, toàn tỉnh có 195.250 con trâu, 68.850 con bò, 1.176 cơ sở chăn nuôi đạt tiêu chí trang trại.

Tuy nhiên, qua thống kê vẫn còn khoảng 20% hộ chăn nuôi chưa có hoặc chuồng trại chưa bảo đảm; một số nơi, nhất là vùng cao vẫn thả gia súc trên rừng, không chủ động dự trữ thức ăn cho đàn vật nuôi.

Trong khi đó, diễn biến thời tiết ngày càng phức tạp, khó lường, cực đoan, có khả năng ảnh hưởng lớn đến chăn nuôi gia súc trong những tháng cuối năm trên địa bàn.

Thời tiết lạnh giá không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe của vật nuôi. Trâu, bò nếu đói rét kéo dài hơn 10 ngày có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, giảm khả năng hồi phục.

Theo Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia Hoàng Văn Hồng, thời gian tới, các địa phương cần hướng dẫn người dân tăng cường che chắn chuồng trại; khuyến cáo trồng, dự trữ thức ăn thô, xanh tại chỗ cho đàn vật nuôi trong những ngày rét đậm, rét hại; theo dõi chặt chẽ sức khỏe đàn gia súc. Khi xuất hiện rét đậm, rét hại kéo dài cần thành lập các tổ công tác hỗ trợ cơ sở...