Nhiều người dân ở các địa phương sống bên bờ sông sạt lở ở các huyện Triệu Phong, Hải Lăng, Vĩnh Linh và Đăkrông cho rằng, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sạt lở đất xảy ra ngày càng nhanh và nghiêm trọng là do nạn khai thác cát sạn đang diễn ra ngày đêm trên các dòng sông nhưng không được ngăn chặn triệt để.
Đi dọc các con sông như Thạch Hãn, Ô Lâu, Đăkrông...mới thấy hết hậu quả của việc khai thác cát sạn tràn lan khó có thể khắc phục được. Dọc theo bờ sông, do mặt nước dao động mạnh từ các thuyền máy chở cát, sạn chạy cộng với việc nạo hút sâu đã làm cho hàng trăm mét chiều dài bờ sông sụt lún, xỏi lở nghiêm trọng, có nơi những lùm tre và các loại cây được trồng trên bờ nay trở thành dòng chảy. Chính quyền ở một số địa phương đã không mạnh tay trong việc đấu tranh, xử lý dứt điểm nên tình trạng khai thác cát sạn trái phép vẫn diễn ra hàng ngày trên các con sông.
Để hạn chế sạt lở các bờ sông có nguyện nhân do khai thác cát sạn gây nên, công tác đấu tranh ngăn chặn tình trạng khai thác cát, sạn trái phép cần quyết liệt hơn như cưỡng chế, đình chỉ hoạt động đối với các bến bãi tập kết, kinh doanh cát, sạn chưa được cấp phép đã kiểm tra, nhắc nhở nhiều lần mà vẫn tiếp tục vi phạm; đồng thời xử lý đối với cán bộ địa phương thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý hoặc tiếp tay cho hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sạn trái phép trên địa bàn.