Mưa lũ lịch sử gây thiệt hại nặng nề về người, nhà cửa, nông nghiệp, hạ tầng tại khu vực Tây Nguyên và Nam Trung Bộ. (Ảnh: VGP)
Chính phủ Nhật Bản vừa công bố khoản viện trợ trị giá 1,5 triệu USD thông qua Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) nhằm tăng cường các nỗ lực cứu trợ khẩn cấp và phục hồi sớm sau thiên tai, trong bối cảnh Việt Nam đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi chuỗi áp thấp nhiệt đới, bão và lũ lụt kéo dài trong năm 2025.
Trong tổng số viện trợ, 1 triệu USD sẽ được phân bổ cho IOM Việt Nam nhằm cung cấp mặt hàng phi lương thực cho hơn 32 nghìn người tại các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa và Lâm Đồng, đồng thời tăng cường năng lực tìm kiếm và cứu nạn cho 20 đội cứu hộ tại địa phương, với mục tiêu hỗ trợ khoảng 4.000 người dân.
Còn lại 500 nghìn USD sẽ được triển khai thông qua UNICEF Việt Nam để thực hiện các dịch vụ thiết yếu về nước sạch, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường (WASH), sửa chữa các công trình vệ sinh, cải thiện hệ thống chiếu sáng tại trường học và thúc đẩy an toàn cho phụ nữ và trẻ em gái, mang lại lợi ích cho 20 nghìn người bị ảnh hưởng, trong đó có 14 nghìn trẻ em.
Theo Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki, khoản viện trợ nói trên sẽ được ưu tiên cho các tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất gồm Đắk Lắk, Khánh Hòa, Gia Lai và Lâm Đồng. “Chúng tôi hy vọng rằng sự hỗ trợ khẩn cấp từ người dân và Chính phủ Nhật Bản sẽ nhanh chóng đến tay người dân bị ảnh hưởng, góp phần giảm nhẹ hậu quả của bão lũ và hỗ trợ các khu vực bị ảnh hưởng bởi thiên tai sớm phục hồi. Đồng thời, nhằm giảm thiểu rủi ro và thiệt hại tương tự trong tương lai, Nhật Bản cũng sẽ xem xét thúc đẩy hợp tác kỹ thuật thông qua JICA, tập trung vào quản lý nguồn nước và phát triển hạ tầng tại khu vực miền trung”, ông Ito Naoki chia sẻ.
Trong năm 2025, Việt Nam đã phải hứng chịu chuỗi hiện tượng thời tiết cực đoan chưa từng có, với 15 cơn bão và các trận lũ lịch sử với cường độ, tần suất và phạm vi ảnh hưởng lớn. Các cơn bão Bualoi (29/9) và Matmo (6/10) đã gây ra lũ lớn trên bảy dòng sông chính, làm gia tăng thiệt hại tại các tỉnh phía bắc. Các cơn bão tiếp theo như Fengshen (22/10), Kalmaegi (6/11) và lũ lụt tiếp tục gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khu vực miền trung, trong khi bão Koto (28/11) gây mưa lớn trên diện rộng.
Theo báo cáo của Chính phủ ngày 26/11/2025, khu vực Nam Trung Bộ đã trải qua đợt lũ nghiêm trọng nhất trong vòng 50 năm trở lại đây. Lũ lụt và sạt lở đất buộc người dân phải sơ tán trên diện rộng, với tổng thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 3,6 tỷ USD. Kể từ đầu mùa mưa bão, thiên tai đã khiến 409 người thiệt mạng và mất tích, hơn 337 nghìn ngôi nhà bị phá hủy hoặc hư hỏng. Riêng bão Kalmaegi đã khiến hơn 500 nghìn người phải sơ tán tạm thời tại thời điểm cao điểm. Hiện nay, khoảng 1,9 triệu người tại 9 tỉnh vẫn đang chưa được tiếp cận nước sạch và điều kiện vệ sinh an toàn đầy đủ.
Khoản viện trợ của Nhật Bản sẽ góp phần thúc đẩy phối hợp đa lĩnh vực, tăng cường các nỗ lực trong lĩnh vực y tế, giáo dục và dinh dưỡng, nhằm đáp ứng toàn diện nhu cầu của trẻ em và các gia đình bị ảnh hưởng.
Trong khuôn khổ Kế hoạch ứng phó chung của Liên hợp quốc, phối hợp với Chính phủ Việt Nam, IOM và UNICEF đang tập trung hỗ trợ các nhóm dễ bị tổn thương nhất, bao gồm các gia đình và trẻ em, trong đó có những người buộc phải sơ tán tạm thời do thiên tai. Mặc dù các hoạt động cứu trợ đang được triển khai, nhu cầu hỗ trợ bổ sung vẫn rất lớn nhằm đảm bảo người dân bị ảnh hưởng có thể tiếp cận các dịch vụ thiết yếu và không gian an toàn. Khoản viện trợ này sẽ giúp IOM và UNICEF mở rộng phạm vi hỗ trợ và đẩy nhanh quá trình phục hồi.
“Trẻ em không gây ra biến đổi khí hậu, nhưng lại là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất”, bà Silvia Danailov, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam, cho biết. “Với vai trò đồng chủ trì Nhóm công tác quốc gia về Nước sạch, Vệ sinh và Vệ sinh cá nhân (WASH), UNICEF đang phối hợp với các đối tác để khôi phục khả năng tiếp cận nước sạch và vệ sinh an toàn cho các gia đình và trẻ em bị ảnh hưởng bởi các cơn bão vừa qua. Sự hỗ trợ kịp thời từ Nhật Bản cho phép chúng tôi cung cấp các dịch vụ WASH thiết yếu, bảo vệ trẻ em khỏi nguy cơ dịch bệnh và hỗ trợ cộng đồng tăng cường khả năng chống chịu trước các cú sốc khí hậu trong tương lai”.
Bà Kendra Rinas, Trưởng Phái đoàn IOM tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Với sự hỗ trợ của Chính phủ Nhật Bản, IOM sẽ cung cấp các bộ dụng cụ sửa chữa nhà ở và hàng hóa phi lương thực nhằm đáp ứng các nhu cầu cấp thiết và hỗ trợ quá trình phục hồi. Đồng thời, IOM sẽ trang bị các thiết bị tìm kiếm và cứu nạn cho 20 đội cứu hộ tại cộng đồng, góp phần tăng cường năng lực sẵn sàng ứng phó và bảo đảm phản ứng nhanh chóng trước thiên tai tại địa phương”./.