Thuật ngữ

Thích ứng

Sự điều chỉnh hệ thống tự nhiên, cấu trúc xã hội, thể chế và các hoạt động của con người nhằm ứng phó với các điều kiện khí hậu hiện tại hoặc tiềm tàng để hạn chế tác hại và tận dụng các cơ hội của nó.

Khả năng

Tổng hợp các nguồn lực, điểm mạnh và đặc tính sẵn có trong cộng đồng, tổ chức, xã hội có thể được sử dụng nhằm đạt được các mục tiêu chung.

Phát triển năng lực

Quá trình trong đó cá nhân, tổ chức và xã hội thúc đẩy và phát triển năng lực của mình một cách có hệ thống theo thời gian nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế và xã hội, bao gồm việc củng cố kiến thức, kỹ năng, hệ thống và thể chế.

Biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu là sự biến đổi trạng thái của khí hậu so với trung bình và/hoặc dao động của khí hậu duy trì trong một khoảng thời gian dài, thường là vài thập kỷ hoặc dài hơn. Biến đổi khí hậu có thể là do các quá trình tự nhiên bên trong hoặc các tác động bên ngoài, hoặc do hoạt động của con người làm thay đổi thành phần của khí quyển hay trong khai thác sử dụng đất.[i]

Nói một cách ngắn gọn, “Biến đổi khí hậu là sự thay đổi của khí hậu diễn ra trong 1 khoảng thời gian dài, do nguyên nhân tự nhiên hoặc hoạt động của con người gây ra”.


[i]UNISDR; IPCC; MoNRE

Thiên tai

Sự gián đoạn nghiêm trọng các hoạt động của cộng đồng dân cư hoặc xã hội, gây ra những tổn thất và mất mát về tính mạng, tài sản, kinh tế và môi trường mà cộng đồng và xã hội đó không có đủ khả năng chống đỡ.

Kiến thức cơ bản về: Sét

Sét là hiện tượng phóng điện trong đám mây, giữa các đám mây với nhau hoặc giữa đám mây với mặt đất

-          Điện thế của sự phóng điện từ sét có thể đạt từ vài chục đến hàng trăm triệu Vôn

-          Chiều cao của rãnh sét khoảng 500-2000m

-          Chiều dài của sét đo được trung bình 5 km, có khi đến 10km

-          Vận tốc phóng điện khoảng 15.000 – 150.000 km/s

-          Đường kính của tia sét khoảng 40-50 cm, phần lõi của tia sét chừng 15cm

-          Nhiệt độ trong tia sét có thể đạt đến 18.000 – 20.000oC

Sấm sét là hiện tượng khí tượng, đặc biệt thường xảy ra vào mùa hè do các phân tử nước trong đám mây mang điện tích dương gặp chân mây và mặt đất mang điện tích âm tạo ra sự chênh lệch điện áp lớn và tạo nên hiện tượng phóng điện. Do sự gia tăng nhiệt độ trong mùa khô tạo nên sự bốc hơi nước mạnh mẽ, khối không khí ẩm sát mặt đất bị nâng lên cao (hiện tượng đối lưu - Convention) gây mất nhiệt, hơi nước ngưng tụ gây mưa kèm sấm chớp.

 

 Ta có thể phân loại các vùng có sét nhiều hay ít qua số lần có sét đánh trong năm:

-   Vùng sét nhiều: nếu mỗi năm có trên 30 lần sét đánh

-   Vùng sét trung bình: nếu mỗi năm có từ 10-30 lần sét đánh

-   Vùng sét ít: nếu mỗi năm có dưới 10 lần sét đánh.

Cách phòng tránh sét cho từng cá nhân:

-   Khi có dông sét, không nên đứng dưới gốc cây, ống khói, đụn rơm, anten truyền hình, gần các vật kim loại, không chạm tay vào các vật ẩm ướt, vật dẫn điện.

-   Không đi dọc theo các bờ sông, bờ suối,…

-   Không trú mưa ở những công trình, nhà cửa trơ trọi giữa cánh đồng

-   Bỏ ra các vật dụng mang bên mình như cuốc xẻng, phảng mác, cần câu, gậy,…

-   Không sử dụng điện thoại

-   Không dùng dây thép phơi áo quần bộc vào cột thu lôi, cây cao

-   Tháo bỏ dây anten ra khỏi tivi, radio,..

-   Không để quần áo bị ướt.